Divan Hafez (The Persian English Dynamic Lexicon):::: Digital Humanities

Language:	Persian
Frequency:	17
Translated to:	canst 16
Lemma:	توانست/توان VERB

6 Poems contain توانی

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-far1:16.13-16.13

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-eng1:16.13

German Translation

[1] هاتفی از گوشه میخانه دوش
گفت ببخشند گنه می بنوش

[2] لطف الهی بکند کار خویش
مژده رحمت برساند سروش

[3] این خرد خام به میخانه بر
تا می لعل آوردش خون به جوش

[4] گر چه وصالش نه به کوشش دهند
هر قدر ای دل که توانی بکوش

[5] لطف خدا بیشتر از جرم ماست
نکته سربسته چه دانی خموش

[6] گوش من و حلقه گیسوی یار
روی من و خاک در می فروش

[7] رندی حافظ نه گناهیست صعب
با کرم پادشه عیب پوش

[8] داور دین شاه شجاع آن که کرد
روح قدس حلقه امرش به گوش

[9] ای ملک العرش مرادش بده
و از خطر چشم بدش دار گوش

[1] Last night from the corner of the wine - house ,an invisible messenger
Spake Sin ,they pardon wine ,drink

[2] Its own work ,doeth divine pardon
The glad tidings of mercy ,Surush causeth to arrive .

[3] To the wine - house ,take this crude wisdom
So that to tumult ,the ruby wine its blood may bring .

[4] Although ,not by effort union with Him ,they give ,
O heart that much that thou canst ,strive .

[5] Greater than our sin ,is God's grace
'Tis a subtlety head closed .What sayest thou Silence

[6] Together are my ear and the curl of the true Beloved's tress
Together are my face ,and the dust of the door of the wine - seller .

[7] The profligacy of Hafiz is not a hard perverse sin
In the estimation of mercy of the King ,defect - concealing God

[8] The Ruler of faith ,Shah Shuja' ,
He who ,slave to his order ,made the holy spirit Jibra .il

[9] His desire ,give ,O angel of the ninth heaven God's throne
Him ,from the evil eye ,keep .

[1] Einer sprach gestern im Winkel der Schenke:Trinke nur zu, man verzeiht dir die Sünde.

[2] Gottes Verzeihung ist immer dieselbe,Engel verkünden die Kunde der Gnade.

[4] Ist der Genuß nicht die Frucht des Bemühens,Sollst du o Herz dich doch immer bemühen.

[6] Haare des Freundes gehören dem Ohre;Staub von der Schenke geziemt dem Gesichte.

[7] Selber der Rausch ist erläßliche Sünde,Denket Hafis nur der Milde des Schahs.

[8] Er der Besitzer des Glaubens SchedschaaWelchem selbst Gabriel Huldigung leistet,

[9] König des Himmels! erfüll' sein Begehren,Wollest von bösem Gesicht ihn bewahren!

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-far1:16.15-16.15

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-eng1:16.15

German Translation

[1] دوش با من گفت پنهان کاردانی تیزهوش
وز شما پنهان نشاید کرد سر می فروش

[2] گفت آسان گیر بر خود کارها کز روی طبع
سخت می‌گردد جهان بر مردمان سخت‌کوش

[3] وان گهم درداد جامی کز فروغش بر فلک
زهره در رقص آمد و بربط زنان می‌گفت نوش

[4] با دل خونین لب خندان بیاور همچو جام
نی گرت زخمی رسد آیی چو چنگ اندر خروش

[5] تا نگردی آشنا زین پرده رمزی نشنوی
گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش

[6] گوش کن پند ای پسر وز بهر دنیا غم مخور
گفتمت چون در حدیثی گر توانی داشت هوش

[7] در حریم عشق نتوان زد دم از گفت و شنید
زان که آنجا جمله اعضا چشم باید بود و گوش

[8] بر بساط نکته دانان خودفروشی شرط نیست
یا سخن دانسته گو ای مرد عاقل یا خموش

[9] ساقیا می ده که رندی‌های حافظ فهم کرد
آصف صاحب قران جرم بخش عیب پوش

[1] Last night ,to me ,a mystery - knower ,keen of sense ,secretly spake ,
Saying Concealed from thee ,one cannot hold the mystery of the wine - seller .

[2] He said To thyself ,action easy take .For ,from nature's way ,
On men hard - striving ,hard the world seizeth .

[3] Then ,me ,he gave a cup ,from whose splendour on the heavens ,
To dancing came Zuhra and the lute - striker player kept saying Drink

[5] So long as ,with this screen of mystery thou becomest not acquainted ,a hint thou hearest not
Not the place for Jibra ,il's message ,is the ear of the unprivileged .

[6] O son counsel ,hear ,grief for the world's sake ,suffer not
To thee ,a tale ,I utter lustrous as a pearl if thou canst ,hear .

[7] In love's fold ,of talking and of hearing one cannot boast
For ,there ,eye and ear ,must be all thy limbs .

[8] On the carpet stage of subtlety - knowers ,is the condition ,no self - selling boasting
O man of wisdom either words known understood and weighed utter or silent be .

[9] O Saki wine ,give .For Hanz's profligacies ,understood
Asaf ,the Lord of conjunction ,fault - forgiving ,defect - concealing .

[1] Gestern sagte zu mir ein Vielverständiger heimlich:Nimmer birgst du vor mir heimliche Dinge des Wirths.

[2] Weiteres sprach er zu mir: Erleichtere Alles dir selber,Denn es fällt ja diese Welt immer den Schweren zu schwer.

[3] Einen Becher gab er mir dann, von dessen GefunkelVenus zu tanzen begann; trinke, so sagt' er dazu.

[4] Blutet dein Herz, doch lächle die Lippe dir ähnlich dem Glase,Ist dein Inneres wund, tanze mit Lautengetön!

[5] Du erfährst kein Geheimniß bis du nicht Freundschaft beginnest,Denn in Unheilige dringt himmlische Kunde nicht ein.

[6] Trinke, höre den Rath, mein Sohn, daß die Welt dich nicht kümmre;Wohl ein köstliches Wort, wenn du's zu fassen vermagst.

[7] In dem Gemach der Liebe geziemt es sich nimmer zu sprechen,Jedes der Glieder sey dorten nur Auge, nur Ohr.

[8] In dem Kreise der Weisen, sich selbst zu loben geziemt nicht;Du sey kundig des Worts, oder erzeige dich stumm.

[9] Schenke gieb mir den Wein, Hafisens Trunkenheit kennetEr, der den Koran besitzt, Er, der gelinde Wesir.

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-far1:31.10-31.10

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-eng1:31.10

German Translation

[1] دامن کشان همی‌شد در شرب زرکشیده
صد ماه رو ز رشکش جیب قصب دریده

[2] از تاب آتش می بر گرد عارضش خوی
چون قطره‌های شبنم بر برگ گل چکیده

[3] لفظی فصیح شیرین قدی بلند چابک
رویی لطیف زیبا چشمی خوش کشیده

[4] یاقوت جان فزایش از آب لطف زاده
شمشاد خوش خرامش در ناز پروریده

[5] آن لعل دلکشش بین وان خنده دل آشوب
وان رفتن خوشش بین وان گام آرمیده

[6] آن آهوی سیه چشم از دام ما برون شد
یاران چه چاره سازم با این دل رمیده

[7] زنهار تا توانی اهل نظر میازار
دنیا وفا ندارد ای نور هر دو دیده

[8] تا کی کشم عتیبت از چشم دلفریبت
روزی کرشمه‌ای کن ای یار برگزیده

[9] گر خاطر شریفت رنجیده شد ز حافظ
بازآ که توبه کردیم از گفته و شنیده

[10] بس شکر بازگویم در بندگی خواجه
گر اوفتد به دستم آن میوه رسیده

[1] The skirt - trailer damsel kept moving in cloth ,gold - embroidered ,
In envy of her ,a hundred moon - of - face ,the collar of hempen cloth rent

[2] From the heat of the fire of wine ,round about her cheek ,sweat ,
Like drops of night - dew on the rose - leaf dropped .

[3] A pronunciation ,eloquent and sweet a stature ,tall and beautiful
A face ,gracious and heart - alluring ; the eye in a bow sweetly drawn .

[4] Her soul refreshing ruby lip of the water of grace born
The boxtree stature sweetly moving ,in daintiness cherished .

[5] That heart - alluring ruby lip of hers ,behold and that laughter full of ripple
That sweet moving of hers ,behold and that gait reposed .

[6] Forth from our snare ,that mistress ,dark of eye ,hath gone
Friends what remedy may I make with this heart affrighted

[7] Take care so far as thou canst ,injure not people of vision
No fidelity ,hath the world .O light of both eyes

[8] On account of that heart - fascinating eye ,reproach how long shall I endure
One day ,glance ,O friend well chosen

[9] If ,on account of Hafiz thy noble heart be grieved ,
Come back .For ,repentance ,we have made of that uttered and heard .

[10] On account of the Khwaja's service ,many the thanks that I shall utter ,
If to my hand fall that fruit matured .

[11] Every evil that ,in respect of us ,the enemy uttered thou heardest
O Lord the adversary's tongue be severed

[1] Er schleppte nach die Schleppe Vom goldgestickten Hemd, Und hundert Mondgesichter Zerrissen ihr Gewand.

[2] Der Schweiß trof auf die Wangen Von heißer Gluth des Weins, Wie auf die Rosenblätter Ein Tropfe frischen Thaus.

[3] Voll süßer schöner Worte, Hochstämmig und gewandt, Vom lieblichen Gesichte Und anmuthsvollem Blick.

[4] Es war aus Lebenswasser Geformt des Munds Rubin, Sein Buchs war aufgewachsen, Genährt mit Schmeichelei'n.

[5] O schaue die Rubinen Und dieses Lächelns Reiz, Den Gang voll Huld und Anmuth, Den wohlgemeßnen Schritt.

[6] Der Hirsch mit schwarzen Augen Entkam aus unsrem Netz, Was ist zu thun, o Freunde, Für ein zerschlagnes Herz!

[7] Hüt' dich, bist du's im Stande, Rühr' Liebende nicht an, Die Welt hat keine Treue, O du mein Augenlicht!

[8] Wie lang schilt mich dein Auge, Das alle trüget, aus? Wann wirst du mir dann schmeicheln, Mein auserwählter Freund?

[9] Hat deine edle Seele Beleidiget Hafis, So komm', denn That und Worte Will herzlich ich bereun.

[10] Ich will den Herren loben Aus schuld'ger Dankbarkeit, Wenn diese Frucht gereifet In meine Hände fällt.

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-far1:32.17-32.17

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-eng1:32.17

German Translation

[1] تو را که هر چه مراد است در جهان داری
چه غم ز حال ضعیفان ناتوان داری

[2] بخواه جان و دل از بنده و روان بستان
که حکم بر سر آزادگان روان داری

[3] میان نداری و دارم عجب که هر ساعت
میان مجمع خوبان کنی میانداری

[4] بیاض روی تو را نیست نقش درخور از آنک
سوادی از خط مشکین بر ارغوان داری

[5] بنوش می که سبکروحی و لطیف مدام
علی الخصوص در آن دم که سر گران داری

[6] مکن عتاب از این بیش و جور بر دل ما
مکن هر آن چه توانی که جای آن داری

[7] به اختیارت اگر صد هزار تیر جفاست
به قصد جان من خسته در کمان داری

[8] بکش جفای رقیبان مدام و جور حسود
که سهل باشد اگر یار مهربان داری

[9] به وصل دوست گرت دست می‌دهد یک دم
برو که هر چه مراد است در جهان داری

[10] چو گل به دامن از این باغ می‌بری حافظ
چه غم ز ناله و فریاد باغبان داری

[1] O Beloved Thou whose purpose in the world whatever it be ,Thou hast ;
Of the state of the feeble and of the powerless ,what grief is it that Thou hast

[2] From Thy slave ,life and heart ,demand the soul ,take
For over the free ,the current order Thou hast .

[3] No waist ,hast Thou and momently I wonder how ,
In the midst of the assembly of lovely ones ,thou displayest exaltation .

[4] Fit ,is no picture for the whiteness of Thy face because ,
From the musky dark line of down blackness ,upon the ruddy arghavan the ruddy cheek Thou hast .

[5] O graceful one ever drink wine ,for light of soul thou art
Especially ,at this moment ,when the heavy head through wine thou hast .

[6] More than this ,against my heart ,make neither reproach ,nor violence
Do whatever thou canst ,when room occasion for it ,- thou hast .

[7] If ,in thy power ,be a hundred thousand arrows of violence ,
Them with the intention of taking the life of me ,shattered ,thou hast .

[8] The tyranny of the watchers ,ever endure ; happy of heart ,be ;
For 'tis easy ,if the kind Beloved thou hast .

[9] If ,one moment ,to thy hand ,union with the Friend reacheth ,
Go do thy work For ,whatever desire is in the world ,thou hast .

[10] Hafiz when ,in the border of this garden ,thou takest the rose ,
Of the weeping and the lamenting of the gardener ,what grief hast thou

[1] Du, welche was hienieden Du immer wünschest, hast, Ich weiß nicht, welchen Schmerzen Du ob uns Armen hast.

[2] Begehr' das Glas, und raube Das Herz dem Sklaven weg, Weil Freye zu beherrschen Du keinen Anstand hast.

[3] Du kennest keine Mitte, Daher verwundr' ich mich, Wie in der Schönen Mitte Du stets das Mittel hast.

[4] Es ist der Wangen Weiße, Gemalt nach den Huris, Indeß du schwarze Zeilen Auf Purpurblättern hast.

[5] O trinke Wein, es gehet Dir alles leicht von Hand, Zumal im Augenblicke, Wo du den Schwindel hast.

[6] Hör' auf, mich auszuschelten, Doch tränke stets mein Herz, Thu' was dir nur beliebet, Weil du die Vollmacht hast.

[7] Lanzetten hunderttausend Gebrauch nach deiner Lust, Wenn ob dem Blut des Kranken Du einen Zweifel hast.

[8] Vergiß die Nebenbuhler, Sey heitern frohen Muths, Denn leicht sind alle Dinge, Wenn einen Freund du hast.

[9] Wenn du zu dem Genusse Des Freundes einst gelangst, So weiß'st du, daß du alles, Was du nur wünschest, hast.

[10] Hafis, nimm Ros' und Becher, Nimm um die Mitte sie, Weil auf des Gärtners Launen, Du nicht zu schauen hast.

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-far1:10.45-10.45

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-eng1:10.45

German Translation

[1] به سر جام جم آن گه نظر توانی کرد
که خاک میکده کحل بصر توانی کرد

[2] مباش بی می و مطرب که زیر طاق سپهر
بدین ترانه غم از دل به در توانی کرد

[3] گل مراد تو آن گه نقاب بگشاید
که خدمتش چو نسیم سحر توانی کرد

[4] گدایی در میخانه طرفه اکسیریست
گر این عمل بکنی خاک زر توانی کرد

[5] به عزم مرحله عشق پیش نه قدمی
که سودها کنی ار این سفر توانی کرد

[6] تو کز سرای طبیعت نمی‌روی بیرون
کجا به کوی طریقت گذر توانی کرد

[7] جمال یار ندارد نقاب و پرده ولی
غبار ره بنشان تا نظر توانی کرد

[8] بیا که چاره ذوق حضور و نظم امور
به فیض بخشی اهل نظر توانی کرد

[9] ولی تو تا لب معشوق و جام می خواهی
طمع مدار که کار دگر توانی کرد

[10] دلا ز نور هدایت گر آگهی یابی
چو شمع خنده زنان ترک سر توانی کرد

[11] گر این نصیحت شاهانه بشنوی حافظ
به شاهراه حقیقت گذر توانی کرد

[1] At the head of Jamshid's cup ,at that time thy glance ,thou canst make ,
When the dust of the wine - house ,the collyrium of thy eye ,thou canst make .

[2] Without wine and the minstrel ,be not* beneath the sky's arch this world For ,
Within melody ,grief from out of thy heart depart thou canst make .

[3] The rose of thy object openeth the veil at that time ,
When ,like the morning breeze ,its service thou canst make .

[4] Beggary in the tavern is the wonderful elixir ,
If thou do this work ,stone into gold ,thou canst make .

[5] Advance a step for travelling to love's stage ,
For ,profits ,thou mayest make if this journey thou canst make .

[6] Thou that goest not forth from the house of nature the body
How passage to the street of Hakikat ,is it that thou canst make .

[7] Neither veil nor screen ,hath the beauty of the true Beloved .But ,
Lay aside the dust of the path of thy existence so that glance at the true Beloved thou canst make .

[8] Come .For ,the remedy of the delight of love and of the presence of the true Beloved and of the order of affairs ,
By the bounty giving of one possessed of vision thou canst make .

[9] But as long as thou desirest the lip of the illusory beloved woman and the cup of morning wine ,
Think not that other work ,thou canst make .

[10] O heart if thou gain knowledge of the light of austerity ,
Abandoning of life ,like the laughing consuming candle thou canst make .

[11] Hafiz if thou hear this royal counsel ,
Passage to the highway of Tarikat thou canst make .

[1] Einen Blick ins Glas Dschemschid's, Bist im Stand zu machen, Wenn den Staub der Schenk' zur Schmink', Bist im Stand zu machen.

[2] Bleibe niemals ohne Wein, Niemals ohne Sänger, Allen Gram der Welt bist du, Fern im Stand zu machen.

[3] Deines Wuchses Rose wird, Dann den Schleier lüften, Wenn du gleich dem Ost den Dienst Bist im Stand zu machen.

[5] Setze vor den Fuß zur Reis', Auf dem Weg der Liebe, Viel Gewinnes auf der Reis' Bist im Stand zu machen.

[6] Das Gebäude deines Ichs Willst du nie verlassen, Bist zur Wahrheit einen Schritt, Nie im Stand zu machen.

[7] Keinen Schleier hat der Freund, Laß den Wegstaub niedersinken, Daß du einen Blick auf ihn Seyst im Stand zu machen.

[8] Komm! Denn alle Ruhe, Lust, Ordnung in Geschäften, Bist durch einen Mann von Kopf, Du im Stand zu machen.

[9] Foderst du des Glases Rand, Und der Freundinn Lippen, Fodre nicht, daß du noch was Seyst im Stand zu machen.

[10] Bist du o mein Herz bekannt, Mit dem Licht der Reinheit? Dann bist auf den Kopf Verzicht Du im Stand zu machen.

[11] Hörst du diesen Rath Hafis, Wiß', daß du zum Wege Der Enthaltsamkeit den Schritt Bist im Stand zu machen.

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-far1:4.34-4.34

urn:cts:farsiLit:hafez.divan.perseus-eng1:4.34

German Translation

[1] صوفی از پرتو می راز نهانی دانست
گوهر هر کس از این لعل توانی دانست

[2] قدر مجموعه گل مرغ سحر داند و بس
که نه هر کو ورقی خواند معانی دانست

[3] عرضه کردم دو جهان بر دل کارافتاده
بجز از عشق تو باقی همه فانی دانست

[4] آن شد اکنون که ز ابنای عوام اندیشم
محتسب نیز در این عیش نهانی دانست

[5] دلبر آسایش ما مصلحت وقت ندید
ور نه از جانب ما دل نگرانی دانست

[6] سنگ و گل را کند از یمن نظر لعل و عقیق
هر که قدر نفس باد یمانی دانست

[7] ای که از دفتر عقل آیت عشق آموزی
ترسم این نکته به تحقیق ندانی دانست

[8] می بیاور که ننازد به گل باغ جهان
هر که غارتگری باد خزانی دانست

[9] حافظ این گوهر منظوم که از طبع انگیخت
ز اثر تربیت آصف ثانی دانست

[1] From the wine's sparkle the glories of Love for God the Arif knew the hidden mystery
Every one's essence of capability by this ruby the ruddy wine of Love thou canst know .

[2] Only the bird of the morning the nightingale knovveth the value of the rosebud
For ,not every one that read a page ,the meaning knew .

[3] To my work - stricken heart ,I offered two this and the next worlds .Them it accepted not
Save love for Thee ,the rest all effacement ,it my heart knew .

[4] Passed hath that 'time ,when I thought of the talk of the people .Now what fear since ,
Of this my secret pleasure ,the Muhtasib knew .

[5] The Heart - Ravisher God regarded not our ease union with Him time's business in this world
If not ,on our part ,the heart - expectation and the complete desire He knew .

[6] The stone and the clay ,the ruby and the cornelian ,maketh with auspicious glance
Whoever the value of the breath of the breeze of Yaman time of leisure knew ,

[7] O thou that learnest Love's verse from Reason's book
I fear that ,notwithstanding thy labour this subtlety by investigation ,thou wilt not know .

[8] Bring wine of love for of the rose of the world's garden pleasure and ease boasteth not .
He who ,the robbery of the autumn - wind death knew .

[9] This versified jewel of verse that ,from his mind ,he evoked ,Hafiz
The effect of the instruction of Asaf ,the second ,knew .

[1] Der Weise hat im Glanz des Weins Verborgenes erkannt, Denn es wird Jedermanns Natur Durch diese Perl' erkannt.

[2] Den Werth der Rose hat allein Die Nachtigall erkannt; Nicht jeder, der ein Blättchen liest, Hat auch den Sinn erkannt.

[3] Die beiden Welten bracht' ich dar Dem vielerfahrnen Herz; Es hat nur deiner Liebe Werth, Den Rest für nichts erkannt.

[4] Vorbei ist nun die falsche Schaam Vom Angesicht des Volks, Seit dem mich im Verborgenen Der Wächter hat erkannt.

[5] Der Schöne meynte: daß für jetzt Nicht Zeit zur Ruhe sey; Deßhalb hat er dem armen Geist, Verläng'rung zuerkannt.

[6] Die Rose und den Wein verkehrt Durchs Anschaun in Rubin, Wer nur den wahren Werth des Hauchs Der Seligkeit erkannt.

[7] Du der vom Buche der Vernunft Die Liebe lernen willst, Ich fürchte, du hast diesen Punkt Nicht wie du sollst erkannt.

[8] Bring' Wein! denn mit der Rose prahlt Kein Mensch auf dieser Welt, Der die Verwüstungen des Winds Im Herbste hat erkannt.

[9] Hafis hat diese Perlenschnur So die Natur ihm gab, Für unläugbare Wirkungen Der Held Assafs erkannt.